الزامات فنی برای استفاده از بلوک های سقف پلی استایرن (یونولیت )در سیستم سقف تیرچه - بلوک

ضوابط فنی برای استفاده از بلوک های سقفی

پلی استایرن منبسط شده یونولیت در سیستم سقف تیرچه- بلوک

ضوابط نهایی استفاده از بلوک های سقفی از جنس پلی استایرن منبسط شده از سوی دفتر تدوین و ترویج مقررات ملی ساختمان اعلام شد. متن کامل این ظوابط به شرح زیر است:

بلوک های از نوع پلی استایرن منبسط شده در صورتی عملکرد مناسب و قابل قبول خواهند داشت که مواردی از قبیل ایمنی در برابر آتش، رواداری های ابعادی، مقاومت مصالح ( که می تواند با دانسیته مصالح ارتباط داشته باشد ) شکل هندسی و روش اجرایی مناسب در آن رعایت شود. بنابراین لازم است تا مشخصات بلوک تولیدی با ضوابط زیر انطباق داشته و در اجرا نیز از روش ها و محافظت های صحیح بهره گیری شود.

بدیهی است که سیستم سقف تمام شده باید علاوه بر تطابق با این ضوابط، مانند سایر سیستم های ساختمانی به طور کامل با مقررات ملی ساختمان و کلیه ضوابط و آیین نامه های مصوب مرتبط مطابقت کند.

۱- الزامات ایمنی در برابر آتش

۱-۱- تنها استفاده از انواع کندسوز شده بلوک پی استایرن منبسط شده مجاز بوده و استفاده از انواع غیر کندسوز ممنوع است. تولید کنندگان موظف هستند مدارک لازم دال بر استفاده از موارد اولیه از نوع کند سوز شده برای تولید بلوک را به شرح زیر ارائه کنند:

الف- مواد اولیه: ( پودر استایرن منبسط شده محصول کارخانجات پتروشیمی ) باید از نوع کند سوز باشد. در این زمینه باید مدارک فنی معتبر از کارخانه فروشنده مواد اولیه اخذ شود. مدارک فوق باید قرار گرفتن ماده اولیه از نظر واکنش در برابر آتش را، بر اساس استاندارد های معتبر بین المللی، در یکی از گروه های زیر نشان دهد:

گروه D ( یا گروه های بهتر از آن ) مطابق با استاندارد ۱- ۱۳۵۰۱ EN

گروه B ( یا گروه بهتر از آن ) مطابق با استاندارد ۴۱۰۲ DIN

گروه A مطابق با استاندارد ۱- ۳۸۳۷BS

گروه A مطابق با استاندارد ۸۴ ASTM E

ب- اخذ گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن دال بر کند سوز بودن محصول مطابق با شرایط ذکر شده در بند الف.

۱-۲- برای حفاظت از بلوک سقفی پلی استایرن و جلوگیری از برخورد مستقیم هرگونه حریق احتمالی با بلوک لازم است تا زیر سقف به وسیله پوشش مناسب محافظت شود. پوشش باید به تیرها و تیرچه ها متصل و مهار شود. اتصال مستقیم به بلوک پلی استایرن ( مانند گچ کاری مستقیم بر روی بلوک بدون استفاده از اتصالات مکانیکی ) به تنهایی قابل قبول نیست. انواع پوشش های مورد پذیرش به شرح زیر است:

پوشش گچ یا پوشش های محافظ پایه گچ- پرلیت یا گچ – ورمیکولیت یا تخته گچی به ضخامت حداقل ۵/۱ سانتی متر که به نحو مناسب و مستقل از بلوک به سقف سازه ای مهار شده باشد.

۱-۳- اتصال مستقیم اندود به بلوک با هر شکل هندسی ( اعم از معمولی یا دارای انواع شیار ) به تنهایی و بدون استفاده از اتصالات مکانیکی به هیچ وجه مجاز نبوده و ضرورتاً باید از اتصالات مکانیکی مهار شده به تیرها و تیرچه ها ( نظیر سیستم رابیتس ) استفاده شود. لذا تولید کنندگان موظف هستند از ارائه هر گونه اطلاعات شفاهی یا کتبی به مصرف کنندگان که مغایر با این موضوع باشد، خودداری کنند.

۱-۴- ار آنجایی که دیوارهای بین واحدهای مستقل ( مانند دیوار بین آپارتمان های مسکونی یا واحدهای تجاری، اداری مستقل و غیره ) در هر ساختمان باید دارای مقاومت در برابر آتش باشند، این دیوارها باید از لایه بلوک های پلی استایرن عبور کرده و تا زیر سقف سازه ای ( یعنی زیر تیرچه یا بتن ) امتداد داشته باشند یا به طور مناسب از مصالح حریق بند استفاده شود. به گونه ای که بلوک های پلی استایرن در این قسمت بین دو فضای مجاور پیوستگی نداشته باشند و از گسترش هر گونه حریق احتمالی بین دو فضایی که به وسیله دیوار مقاوم در برابر آتش از یکدیگر جدا شده اند، جلوگیری شود.

۱-۵- انبار کردن بلوک ها در کارگاه ساختمانی: بلوک های پلی استایرن منبسط شده در محل کارگاه ساختمانی به دور از هرگونه موارد قابل اشتعال ( نظیر رنگها، حلال ها یا زباله های قابل اشتعال ) نگهداری شوند. محل نگهداری باید به گونه ای باشد که از احتمال ریزش یا تماس براده های داغ یا جرقه های ناشی از جوشکاری یا هر گونه شیء داغ دیگر با بلوک ها در کارگاه ساختمانی پیشگیری شود. محل انبار اصلی بلوک ها حتی الامکان به دور از محل عملیات ساختمانی باشد تا از سرایت هر گونه شعله یا حریق احتمالی به محل انبار اصلی جلوگیری شود.

۱-۶- توصیه می شود که از انبار کردن بلوک ها به حجم بیش از ۶۰ متر مکعب خودداری شود. در صورت نیاز به انبار کردن مقادیربیش از ۶۰ متر مکعب، بلوک ها به قسمت های با حجم حداکثر ۶۰ مترمکعب تقسیم شده و بین هر دو قسمت حداقل ۲۰ متر فاصله وجود داشته باشد.

۱-۷- کلیه کارگران و کارکنان باید نسبت به عدم استفاده از هرگونه شعله و نیز عدم استعمال سیگار در مجاورت محل نگهداری بلوک ها توجیه شوند و استفاده از تابلوی استعمال دخانیات ممنوع در مجاورت محل نگهداری بلوک ها الزامی است. تعدادی کپسول آتش نشانی نیز در نزدیکی محل نگهداری بلوک ها پیش بینی شود.

۲- مکانیکی

۲-۱- حداقل مقاومت بلوک های تولیدی در برابر بارهای حین اجرا باید برابر با ۲۰۰ کیلوگرم به ازای هر ۳۰ سانتی متر طول بلوک باشد. این بار باید در نواری به عرض حداکثر ۷ سانتی متر در وسط بلوک اعمال شود.

تذکر: آزمایش ها نشان می دهند که به علت تفاوت های مــوجود در مــواد اولیه و فرآیند تولید، چگالی دقیقی برای کسب مقاومت مذکور در فوق نمی توان مشخص کرد. با این وجود به عنوان یک راهنمای کلی انتظار می رود که در صورت تولید مناسب، بلوک های با عرض ۵۰ و ارتفاع ۲۵ سانتی متر با دانسیته حدود ۱۴-۱۳ کیلوگرم بر متر مکعب مقاومت مورد نظر کسب شود. ضمناً با فرض شرایط یکسان از نظر مواد اولیه، فرآیند تولید و ضخامت بلوک، هرچه که عرض بلوک افزایش یافته یا ارتفاع آن کاهش یابد، به چگالی بیشتری برای کسب مقاومت لازم نیاز خواهد.

۲-۲- لازم است تا کارخانجات تولید کننده بلوک سقفی از جنس پلی استایرن منبسط شده دارای آزمایشگاه حداقل برای کنترل رواداری های ابعادی و باربری بلوک باشند. در این آزمایشگاه باید باربری بلوک ها با استفاده از جک با بار معادل ۲۰۰ کیلوگرم و به صورت نواری بر روی بلوک های به طول ۳۰ سانتی متر مورد آزمایش قرار گیرد ( مطابق شکل زیر ). بلوکی که به این شکل آزمایش می شود، نباید دچار هیچ گونه شکست یا گسیختگی شود.

۲-۳- استفاده از بلوک های با طول کمتر از ۳۰ سانتی متر ممکن است خطر شکست بلوک را در پی داشته باشد. لذا به مصرف کنندگان توصیه می شود از به کار بردن بلوک های با طول کمتر خودداری نمایند. هم چنین هرگونه تولید و یا ارائه بلوک های به طول کمتر از ۳۰سانتی متر به مصرف کنندگانن ممنوع است.

۲-۴- استفاده از بلوک های تو خالی با طول کمتر از بلوک کامل ( برش آن به قطعات کوچکتر از یک بلوک کامل ) ممنوع است.

۲-۵- برای بلوک های دارای حفره که در ابتدا و انتهای دهانه یا در مجاورت پل های اصلی یا در مجاورت تیرهای عرضی و یا در هر محلی که امکان ورود بتن به داخل حفره ها وجود داشته باشد، قرار می گیرند، به منظور جلوگیری از سنگین شدن سقف و هدر رفتن بتن باید تمهیدات لازم برای بستن حفره های بلوک به وسیله پوشش های یا پر کننده های مناسب به نحو مطمئن به عمل آید تا از ورود بتن به داخل آن جلوگیری شود. و یا اصولاً در این قسمت ها از بلوک های توپر استفاده شود.

۳- الزامات ابعادی

۳-۱- عرض لبه نشیمن بلوک ها در محل قاعده باید ۲+۲۷ یا ۲-۲۷ میلی متر باشد.

۳-۲- رعایت پخی در دو لبه فوقانی به ارتفاع ۵ و قاعده ۵ سانتی متر الزامی است.

۳-۳- حداکثر رواداری طول، عرض و ضخامت بلوک از مقدار اسمی اعلام شده، به شرح زیر باشد:

طول بلوک در هر نقطه حداکثر ۵+ یا ۵- میلی متر به ازای هر متر طول اسمی بلوک و عرض بلوک حداکثر ۳+ یا ۳- میلی متر با عرض اسمی بلوک می تواند تفاوت داشته باشند.

ضخامت هیچ نقطه اندازه گیری شده از بلوک نباید بیش از ۵- یا ۵- میلی متر با مقدار اسمی تفاوت داشته باشد.

۳-۴- کلیه لبه های بلوک ( به غیر از محل های پخی در لبه های فوقانی ) باید گونیاباشند. رواداری مجاز برای انحراف از گونیا بودن لبه های طولی و عرضی حداکثر ۵+ و ۵- میلی متر به ازای هر ۱۰۰۰ میلی متر طول یا عرض نمونه است. حداکثر انحراف از گونیا بودن لبه ضخامت ۳+ یا ۳- میلی متر است.

۴- مشخصات ظاهری

۴-۱- بلوک ها باید دارای ظاهر سالم و یکپارچه باشند. سطح بلوک باید نسبتاً صاف باشد و بین دانه های پلی استایرن فاصله مشخص ظاهری وجود نداشته باشد.

۴-۲- لازم است تا نام تولید کننده، کند سوز بودن محصول ابعاد بلوک ( طول، عرض و ضخامت ) و حداقل چگالی بلوک روی تمام بلوک های تولیدی کارخانه حک یا چاپ یا برچسب شود. در صورت استفاده از چاپ یا برچسب، این کار باید به نحو تثبیت شده صورت گیرد به گونه ای که امکان پاک شدن یا بر آمدن ساده در حین نقل و انتقال یا سوء استفاده توسط افراد وجود نداشته باشد.